Als sporter of coach moet je zelf aan de slag om ook op het mentale vlak aantoonbaar vooruitgang te boeken. Een sportpsycholoog kan hier zeker bij helpen, maar niemand kent jouw sport en jouw situatie zo goed als jijzelf.
Afgelopen maandag had ik een bijeenkomst met coaches. We spraken over de mentale eigenschappen en vaardigheden die het verschil kunnen maken in het neerzetten van topprestaties. Denk aan motivatie, zelfvertrouwen, focus, koelbloedigheid etc. In de sportpsychologie zijn vele onderzoeken gedaan naar deze kenmerken van sporters. Ze zijn doorslaggevend in het wel of niet behalen van de top.
Maak het concreet
“Allemaal belangrijk. Maar het blijft zo algemeen”, was de reactie, “En hoe kunnen we zien of iemand hierin verbetert?”. Een voorbeeld. Motivatie kun je definiëren als een beweegreden of een drijfveer om iets te doen. Coaches werken graag met gemotiveerde sporters. Hoe maak je dat concreet?
Voorbeelden uit de praktijk
Neem in gedachten die keren dat sporters om je heen, heel gemotiveerd waren. Welk gedrag lieten ze toen zien? Waren ze een kwartier van tevoren al op de training. Deden ze al hun warming-up oefeningen. Bleven ze na de training om nog wat extra te trainen? Kwamen ze ook als het slecht weer was?
Het kan ook helpen om voorbeelden te nemen van momenten dat de motivatie juist heel laag was. Misschien deden ze bepaalde oefeningen niet. Misschien waren ze meer bezig met het kletsen met teamgenoten. Voor een compleet beeld is het goed om voorbeelden te verzamelen van sporters van een laag tot een hoog niveau.
Het is voor deze oefening essentieel dat je observeerbaar gedrag beschrijft. Het gaat hierbij niet om wat de sporters denken of voelen, maar om wat ze doen. Als je naar iemand kijkt moet je kunnen zien of ze het gedrag uitvoeren of niet.
De motivatie checklist
Zet alle gedragingen die je hebt verzameld op een rij. Geef elk gedrag een cijfer van 1 tot 10. Hoe meer het gedrag bij een hoge motivatie past, hoe hoger het cijfer. Hoe meer het bij een laag motivatieniveau past, hoe lager het cijfer. Zet deze voorbeelden op volgorde van hoog naar laag.
Conclusie
Je hebt nu je eigen motivatie checklist gemaakt, specifiek voor jouw sport en jouw situatie. Op basis van het gedrag dat iemand laat zien kun je de motivatie beoordelen. Doe dit periodiek om de ontwikkeling in kaart te brengen. Naast motivatie kun je ook andere mentale eigenschappen en vaardigheden uitwerken. Door het concreet te maken weet iedereen waar hij aan toe is, kunnen duidelijke afspraken worden gemaakt en kun je daarop coachen. Meetbaar mentaal resultaat is het gevolg.
“Win met je hoofd” experience zondag 23 juni
Wil je weten wat mentale training voor jou kan betekenen? Samen met 3 (oud-)topsporters en 10 collega sportpsychologen organiseren we op zondag 23 juni om 13:00 de “Win met je hoofd“ experience in Leiden, Rotterdam en Tilburg. In het programma ga je de kracht van mentale training ervaren. Er zijn 40 tickets per locatie. Het Earlybird tarief van €19,95 (i.p.v. €29,95) geldt tot 1 juni. Verzeker je nu van een plek. Ga naar https://www.winmetjehoofd.nl/info/
